کاربرد اصلی رنگهای روغنی (آلکیدی) در صنعت فلز بوده و رنگ مناسبی برای چوب نیست اما به وفور در این صنعت نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این رنگها در دسته رنگهای پوششی و شیمیایی قرار گرفته و پس از اجرا طرح و نقش متریال زیرین قابل رؤیت نمیباشد.
حلال رنگهای روغنی آلکیدی، تینر روغنی (غیر فوری)، نفت و یا بنزین است. در صورت استفاده از بنزین به عنوان حلال، رنگ سریعتر خشک شده و بوی تند رنگ سریعتر از بین میرود.
از این رنگها برای تغییر رنگ شاپان (آستر رنگ) نیز میتوان بهره برد. قبل از اجرای رنگهای روغنی بر روی چوب، باید از پرایمرهای مخصوص برای اشباع منافذ چوب استفاده کرد. پرایمر مادهای چسبنده است که با پر کردن خلل و فرج چوب، از میزان مصرف رنگ نهایی میکاهد. از انواع پرایمر به آستر سفید و بتونه سفید فوری میتوان اشاره کرد که به دلیل داشتن رنگ روشن، انواع رنگها را بر سطح خود میپذیرند. برای پر کردن سوراخهای بزرگ سطح چوب از بتونه استفاده میشود.
برای استفاده از رنگ روغنی به صورت غیر پوششی، باید رنگکاری به طور سبک بر چوب اجرا شده و رنگهای اضافه از سطح آن پاک شود، در این صورت بافت چوب قابل لمس است.
رنگهای روغنی آلکیدی دیر خشک شده و امکان چسبیدن گرد و غبار در طول زمان خشک شدن آن وجود دارد. به علاوه، این رنگها بوی تندی داشته که تا مدتها در فضا باقی مانده و در مواردی باعث ایجاد حساسیت، حالت تهوع، سرگیجه، مشکلات پوستی و تنفسی برای افراد و اجراکنندگان میشود. به همین دلیل رنگهای روغنی بر پایه آب (آکریلیکها) ساخته شدند.
ورود رنگهای آکریلیک، تحولی در رنگهای روغنی به وجود آورد و مشکلات مسمومیت و خطرات بنزین را حل کرد. زیرا این رنگها فاقد هرگونه ماده سمی و مضر برای انسان و محیط زیست هستند. پوششهای بر پایه آب، به سرعت با تبخیر مایع حلال خشک میشوند.
این رنگها، علاوه بر مقاومت در برابر رطوبت، قابل شستوشو بوده و به دلیل خاصیت ارتجاعی، ترکخوردگی چوب را کاهش میدهد. آکریلیکها به صورت مات و براق و به دو صورت مناسب برای فضای داخلی و خارجی به بازار عرضه میشوند. آکریلیکهای استفاده شده در فضای باز، از چوب در برابر اشعه فرابنفش خورشید، رطوبت و نوسانات دمایی محافظت میکند. به طور کلی آکریلیکها بر اساس کاربرد خود، با مواد افزودنی مختلف ارائه میشوند. به علاوه، اجرای آنها بسیار آسان بوده و از عهده همه افراد بر میآید.
باید توجه داشت که پوششهای بیکیفیت در برابر نور خورشید به تدریج رنگخود را از دست میدهند. در کنار همه مزیتهای این رنگ شگفتانگیز، قیمت بسیار بالای آن را نیز باید در نظر گرفت.
نویسنده: مطهره سادات میرلوحی