در نوشتار قبلی به معرفی برخی از صنایع دستی چوبی کشور هند پرداختیم، در این نوشتار نیز برخی دیگر از آنها را معرفی خواهیم کرد.
ساخت وسایل از چوب صندل
یکی از صنایع دستی چوبی هند، وسایل ساخته شده با چوب معطر صندل میباشد. چوب صندل، بعد از عاج فیل، گرانبهاترین مادهی اولیه برای ساخت صنایع دستی است. صافی و نرمی طبیعی چوب صندل باعث شده که برای ساخت اشیاء ظریف و یا زیورآلات به عنوان بهترین نوع چوب مورد استفاده قرار بگیرد. معمولاً هر چه رنگ این چوب تیرهتر باشد، کیفیت آن بهتر است. ابزار لازم برای شکل دادن به این چوب، به خاطر نرمی خاص آن، بسیار ابتدایی و ساده است. یکی از مراکز مشهور تولید وسایل صندل، روستای ساگارا (Sagara) در ایالت میسور میباشد. سازندگان معروف این رشته از طبقهی خاصی میباشند که به آنها گودیگار میگویند. در هند وسایلی مانند جا قلمی، جای پاکت، جعبهی لوازم آرایش، جعبهی جواهرات، جلد آلبوم، قاب عکس، باد بزن دستی، قاب آیینه، تندیسهای کوچک و مهرهی شطرنج از چوب صندل ساخته میشود.
چوب صندل
معرق چوب
معرق هنری است که برای تزیین سطح چوب به کار میرود. مواد اولیه برای معرق، عاج فیل، استخوان، مفتولهای مسی و برنجی است. با توجه به نوع کالای مورد نظر، روش ساخت متفاوت است، ولی به طورکلی قسمتهای مورد نظر را بر طبق طرح موجود خالی کرده و سپس در نقاط خالی، رشتههای نازکی از مواد را قرار میدهند. در این روش، ابتدا استخوان یا عاج را به صورت نوارهای باریک در میآورند و سپس با استفاده از چسب، قسمتهای خالی شدهی چوب را، با آن ها را پر میکنند. در ایالتهای بیهار، میسور، پنجاب و اوتارپرادش این هنر رواج دارد. در هر منطقه، سبک کار متفاوت است. در پنجاب معمولاً تنها از مفتول برنجی و در بیهار و میسور تنها از عاج برای تزیین سطح چوب استفاده میکنند، ولی برای تولید معرق، در شهرهای هوشیارپور و جولوندور از همه مواد مانند استخوان، عاج و مفتول برنجی با هم استفاده میشود. معمولا اشیاء معرق کاری مانند قاب عکس، میز، انواع جعبهی زیور آلات، قوطی سیگار، صندلی و کمد میباشند. این هنر در سالهای اخیر مجدد رونق یافته است. از نظر تنوع روشهای ساخت، محصولات چوبی هند، بسیار متفاوت است و این تنوع به دلیل ورود تمدنهای مختلف در طول تاریخ به این سرزمین است. این تنوع شامل طرحهای تزیینی روی چوب مانند اشکال هندسی، نقشهای گل و گیاه و تصاویر مذهبی، افسانه ای و تاریخی است.
نویسنده : مرضیه امینی