درخت انار با نام علمی PUNICA GRANATUM متعلق به خانواده PUNICACEAE میباشد. این درخت بومی اروپا، آفریقا، آسیا، آناتولی، افغانستان، پاکستان و ایران در شهرهای لرستان، کردستان، فارس، گیلان، گرگان و مازندران است. کشت این میوه در ایران دارای قدمت ۳۰۰۰ سال است. امروزه این درخت زیبا و پربار علاوه بر رویشگاههای اصلی در کشورهایی مانند ارمنستان، گرجستان، مصر، تونس، لیبی، سوریه، لبنان فلسطین، یونان، ایتالیا، فرانسه، آلمان، ژاپن، برمه، بنگلادش، مراکش، استرالیا، آمریکا، عراق و ترکیه کشت میشود.
تاکنون بیست نوع مختلف از درخت انار، كه شامل واريتههاي متنوعي ميباشند در جهان شناسایی شده است. این درختِ خزانپذیر، دارای ارتفاع ۶ – ۲ متر بوده و به صورت چند تنه با پاجوشهای فراوان رشد میکند. شاخههای تازه متولد شده مقطعی مربعی داشته و بر روی شاخههای برخی واریتهها، به ویژه گونههای وحشی خارهایی به طول متفاوت دیده میشود. یک تا ۴ سال پس از کاشت نهال، بر روی شاخههای آن میخچههای تولیدکننده میوه (شاخههای کوتاه)، به طول ۲۰ – ۱ سانتیمتر پدیدار میشوند.
برگهای این درخت به طول ۶ – ۳ و عرض ۳ – ۱ سانتیمتر به صورت کشیده و براق میرویند. برگهای جوان به رنگ حنایی و برگهای بالغ به رنگ سبز دیده میشوند.
گلهای انار، به رنگ قرمز و در سه نوبت میرویند. گلهای اول در اواسط فروردین بوده که تنها بخش کمی از آنان به میوه تبدیل میشود. میوههای حاصل از گلهای نوبت اول بزرگ و با کیفیت میباشند. گلهای دوم، به تعداد کمتری در اواخر بهار روییده و میوههای حاصل از آنان متوسط هستند. گلهای سوم در اواسط تابستان پدید آمده و میوه حاصل از آنها بسیار کوچک است و قابل فروش در بازار نمیباشد.
میوه انار به فرم کروی و دارای پوستهای زردیا قرمز است و دانههایی به رنگ سیاه، سفید و قرمز را در درون خود جای داده است. طعم انار در گونههای مختلف شیرین، ترش یا ملس است.
درخت انار در زمستان به ۴۰۰ – ۲۰۰ ساعت سرما در دمای ۷- درجه نیاز دارد. در مناطقی با سرماهای دیررس، گلهای انار دچار آسیب شده و میوههای حاصل ریز هستند.
این میوه بهشتی سرشار از آنتی اکسیدان، ویتامین C و سایر مواد مغذی بوده و از خواص آن کمک به هضم آسانتر غذا، درمان سرطان به ویژه سرطان پروستات و سینه، کاهش فشار خون، تسکین و بهبود درد و ورم مفاصل، کنترل اشتها و لاغری، زیبایی و شادابی پوست و مو، پیشگیری از بیماریهای قلبی، تقویت حافظه و… را میتوان نام برد.
نویسنده: مطهره سادات میرلوحی