لیمو ترش با نام علمی Citrus limonum Risso و نام انگلیسی Lemon یکی از انواع مرکبات است و رویشگاه مبدأ آن به صورت قطعی مشخص نیست اما بر اساس تحقیقات انجام شده، به نظر می‌رسد این میوه ترش مزه، بومی مناطقی از هندوستان باشد. در حال حاضر هند بزرگ‌ترین تولیدکننده لیمو در جهان است و پس از آن مکزیک، آرژانتین، برزیل و اسپانیا از مهم‌ترین تأمین‌کنندگان لیمو در دنیا هستند.
این درخت همیشه سبز بوده و دارای برگ‌هایی پهن به فرم بیضی و چرمی است. ارتفاع این درخت یا درختچه به ۶-۳ متر می‌رسد. شاخه‌های درخت لیمو به رنگ سبز و به صورت متراکم بوده و تیغ‌های تیزی بر روی آن‌ها قرار دارد.
می‌توان گفت که این درخت در تمام فصول سال دارای برگ و میوه است. برای کاشت هر دو درخت در کنار هم فاصله‌ای برابر با ۶ تا ۷ متر در نظر گرفته می‌شود. درختچه‌های لیمو در انواع گوناگون را می‌توان در گلدان و باغچه نیز کاشت.
جوانه‌های درخت لیموترش قرمز بوده و گل‌هایی سفید با درونی ارغوانی و معطر از آن‌ها می‌روید. درخت لیمو خودبارور است؛ بدین معنی که گرده‌های این درخت قادر به بارور کردن گل‌های خود می‌باشد و برای گلدهی نیازی به درخت گرده دهنده ندارد.
میوه این درخت، به فرم بیضی و نوک‌دار است و پس از بالغ شدن به رنگ زرد در می‌آید. لیموها در اواخر پاییز و اوایل زمستان آب‌دارتر هستند. پوست این میوه صاف و صیقلی نبوده و به نوعی زبر است. عمر این درختان به طور متوسط به ۴۰ سال می‌رسد اما دوره عمر اقتصادی آن‌ها حدود ۱۰ تا ۱۵ سال می‌باشد؛ زیرا با افزایش سن درخت از میزان باردهی آن کاسته می‌شود.
از مهم‌ترین انواع لیمو، به لیمو ایرانی یا لیموترش شیرازی با نام علمی C. Latifoliaو نام انگلیسی Lime می‌توان اشاره کرد که میوه‌ای دو رگه از ترکیب Citrus aurantifolia و Citrus limon یا C. medica می‌باشد. این لیمو کوچک‌تر از لیموی معمولی بوده و پوستی صاف دارد. این درختچه به صورت خاردار و بدون خار وجود دارد و تا ارتفاع ۴ تا ۶ متر رشد می‌کند. لیموترش شیرازی به صورت سبز از درخت چیده می‌شود. این نوع لیمو نسبت به سایر گونه‌ها، مقاومت بیش‌تری در برابر سرما از خود نشان داده و ماندگاری بالاتری نیز دارد.
اسید سیتریک موجود در لیمو باعث ایجاد طعم ترش در آن می‌شود. لیمو سرشار از میتاوین ث بوده و خواص درمانی شگفت‌آنیگیزی دارد. از این میوه برای هضم آسان‌تر غذا، ورم روده و کبد، درمان چاقی، قطع خون دماغ و… استفاده می‌شود.
نویسنده: مطهره سادات میرلوحی
