درخت سدار (Cedrus) از درختان مخروطی متعلق به خانواده کاجها (Pinaceae) است. این درخت بومی کوههای هیمالیا و مناطق مدیترانهای میباشد و در حال حاضر در بیشتر مناطق جهان رشد میکند. چوب درخت سدار از نخستین نتهای معطر است که در بسیاری از عطرهای جهان مورد استفاده قرار گرفته است. امروزه نیز روغن به دست آمده از چوب سدار به ویژه سدار اسپانیایی پایه اغلب عطرهای محبوب دنیاست.
چوب درخت سدار علاوه بر کاربرد گسترده در عطرسازی، به عنوان یک متریال محبوب برای ساخت وسایل مختلف چوبی مورد استفاده قرار میگیرد. انواع چوب سدار رنگهای متفاوتی را شامل میشوند اما به طور کلی، چوب درون شامل طیفی از رنگهای قرمز تا قهوهای یا صورتی و چوب برون باریک و به رنگ سفید، زرد روشن یا خاکستری است. وجود رگههایی بر روی چوب درون، نقوشی زیبا پدید آورده و جلوهای باشکوه به آن میبخشد.
به طور کلی، چوب درخت سدار از چوبهای گرانقیمت به شمار میآید. اگرچه چوب درون این درخت گرانقیمتتر است اما چوب لایههای بیرونی مقاومت بیشتری داشته و در عین حال مقرون به صرفهتر میباشد. به همین دلیل استفاده از چوب بیرونی انتخاب هوشمندانهتری است.
چوب درخت سدار علاوه بر زیبایی منحصر به فرد خود، مقاومت بسیار خوبی در برابر رطوبت و تغییرات آب و هوایی داشته و نیاز چندانی به عملیات مقاومسازی یا تیمار حرارتی ندارد. همچنین عطر خاص این چوب، باعث دفع آفات و حشرات و جلوگیری از پوسیدگی میگردد. به همین دلیل چوب سدار در ساخت نماها و المانهای بیرونی کاربرد ویژهای دارد.
بوی چوب سدار با گذشت زمان کاهش مییابد. با سمبادهزنی سطح چوب رایحه آن مجدد بازگشته و چوب را در برابر حمله حشرات و آفات محفوظ میدارد. این چوب در برابر مواد شیمیایی، اسیدی و خورنده نیز مقاومت خوبی از خود به نمایش میگذارد.
چوب اغلب درختان سوزنیبرگ گرهدار میباشد. وجود گرهها از مقاومت چوب میکاهد زیرا در محل این گرهها چوب بسیار آسیبپذیر و شکننده میگردد. با این وجود چوب درخت سدار بسیار کمگره است و حتی برخی گونههای آن در دسته چوبهای بدون گره قرار میگیرند.
این چوب قابلیت پردازش خوبی داشته و با انواع ابزارآلات دستی یا ماشینی به خوبی پرداخت میگردد.
چوب سدار در ساخت و سازهای ساختمانی، ساخت ابزارآلات موسیقی به ویژه گیتار، جعبه، صندوق، در و پنجره، کمد، مبلمان و… کاربرد دارد.
نویسنده: مطهره سادات میرلوحی