در نوشتار گذشته به معرفی درخت گیلاس و میوه خوشطعم آن پرداختیم. این درخت علاوه بر تولید میوه، چوب ارزشمندی نیز برای طرفداران کالاهای چوبی لوکس و زیبا به ارمغان میآورد که در ادامه به بررسی دقیقتر آن میپردازیم.
همانطور که اشاره شد، چوب گیلاس به دلیل برخی ویژگیهای منحصربه فرد، یکی از خاصترین و گران قیمتترین چوبهای موجود در جهان است. چوب گیلاس اغلب از درخت گیلاس سیاه در آمریکا برداشت میشود و با کیفیتترین آنها، چوبهای موجود در پنسیلوانیا و نیویورک است. میوه گیلاس سیاه ریزتر از گیلاس معمولی بوده و طعمی نسبتاً تلخ دارد؛ به همین دلیل در آشپزی کاربرد بیشتری دارد.
این چوب از سختی مطلوبی برخوردار است به طوری که از این نظر، با چوبهای گردو و افرا مقایسه میشود. همچنین در برابر پوسیدگی مقاوم بوده و دوام خوبی از خود نشان میدهد.
خاصترین ویژگی چوب گیلاس تغییر رنگ آن در طول زمان بر اثر تماس با ملکولهای هوا و اشعه فرابنفش خورشید است که این روند، متفاوت از سایر چوبهاست. چوب برون باریک و به رنگ سفید متمایل به زرد است. در حالی که چوب درون قطورتر بوده و به محض برش، قهوهای روشن یا صورتی کم رنگ است و پس از مدتی به تناژی از رنگهای نارنجی، قهوهای و قرمز در میآید. چوب گیلاس مدام در حال تیرهتر شدن است تا جایی که پس از سالهای زیاد به رنگ قرمز یا قهوهای تیره خیرهکنندهای در میآید که اوج زیبایی آن را به نمایش میگذارد. تغییر رنگ در چوب درختان هر منطقه و حتی در تخته چوبهای مختلف متفاوت است. برخی برای سریعتر شدن روند تغییر رنگ چوب گیلاس، آن را در معرض نور خورشید قرار میدهند.
بافت این چوب همگن و راستتار است و گاهاً کجتاری نیز در آن دیده میشود. چوب گیلاس بسیار خوش پرداخت بوده و قابلیت انعطاف و فرمپذیری مناسبی دارد. بنابراین برای ایجاد اشکال مختلف و لوازم دکوراسیون لوکس و صنعت هنرهای چوبی مانند منبت، معرق و مشبککاری انتخاب مناسبی است.
این چوب، خاصیت رنگپذیری و لاکخوری خوبی نیز از خود نشان میدهد اما به دلیل رنگ زیبای آن بهتر است از رنگهای شفاف مانند سیلر، کیلر و پلی استر برای رنگکاری آن استفاده شود. رنگ چوب گیلاس، گرمای روحانگیزی به فضا میبخشد.
از چوب گیلاس برای ساخت کابینت، کمد، سرویس خواب، مبلمان داخلی، کفپوش، ظروف، آلات موسیقی، روکش و… استفاده میشود. این چوب به دلیل مقاومت کم در برابر رطوبت برای مبلمان فضای بیرون و به طور کلی المانهای بیرونی مناسب نمیباشد.
سوزاندن چوب گیلاس برای تهیه غذاهای دودی به ویژه گوشت کاربرد ویژهای داشت و طعم و بوی بینظیری به غذا میبخشد.
نویسنده: مطهره سادات میرلوحی