به تایگا جنگل شمالی یا جنگل برفی نیز گفته میشود. دمای هوا در نواحی جنگل تایگا به گونهای است که میانگین دما در مدت یک تا سه ماه بیش از ۱۰ درجه میباشد. زمین این مکان همیشه نمناک بوده و جنگلهای گسترده سوزنی شکلی دارد. ناحیه تایگا در جنوب نواحی توندارا قرار گرفته است.
زیستبوم تایگا با تقریبا ۳۳ درصد پوشش از وسیعترین زیست بومهای جنگلی وگیاهی زمین در جهان است. تایگا ۱۷ میلیون کیلومتر مربع، زمین را در این منطقه به خود اختصاص داده است. یکی از مهمترین و اصلیترین منابع اکسیژن جهان تایگا است. در شمال قارههای آسیا، اروپا وآمریکا شمالی، تایگا یکی از گسترده ترین زیست بوم ها به شمار میرود.که میانگین بارندگی آن بین ۲۵۰ یا۵۰۰ میلی لیتر است و زمین این مکان همیشه مرطوب است. درختان این ناحیه از نوع کاج و سرو هستند.
ویژگی خاک تایگا
لایههای زیرین خاک، برخلاف معتدل میباشد. نشانهای از خاکهای غنی و ارگانیکشده را ندارد و به معنی دیگر، تقریباً بدون افق خاک است. نازک بودن این لایههای خاک عمدتاً به علت سرما است، که همین موضوع از وسعت گیاهان در خاک این ناحیه جلوگیری کرده و باعث شده نتوانند به راحتی از مواد مغذی در اینجا استفاده کنند. یکی از ویژگیهای این برگها و خزههای افتاده از درختان این میباشدکه میتوانند مدت زمان طولانی را در آب و هوای سرد و مرطوب در کف جنگل بمانند. اسیدهایی که در میوه درختانی مانندکاج هستند خاک را میشوید و باعث تولید پودزول میشوند. بنابراین کف جنگل فقط گلسنگ و برخی خزهها دیده میشوند.
حیات وحش تایگا
قسمت شمالی جنگلهای تایگا به علت شرایط خاص و سخت آب و هوا از گونههای حیوانات اندکی برخودار است. اما تایگا در بخش کشور کانادا شامل ۸۵ گونه پستاندار، ۱۳۰ گونه ماهی و در حدود ۳۲۰۰۰ گونه حشره میباشد. حشرات در زیستبوم تایگا نقش مهمی دارند، که ازگردهافشانی شروع شده و به تجزیه ترکیبات باقیمانده تمام میشود. که همین موارد بخش مهمی از چرخه مواد غذایی به حساب میآیند.
تعدادی از پستانداران بزرگ که گیاهخوار هستند، همانند موس،گوزن شمالی وکاریبو به طور چشمگیری، در این زیستبوم حضور دارند. همچنین در منطقههای نزدیک به مرزهای جنوبی تایگا انواع حیواناتی از گونههای واپیتی وشوکا یافت میشود. البته با تأسف باید گفت که فقط ۱۲ درصد از تایگا محا فظت میشود. و هماکنون، بیش از ۳۰ درصد از آن برای درختبُری و کارهای تجارتی و توسعهای دیگر مصرف میشود.
باید گفت که حیات وحشی که آنجا را خانۀ خود میدانند و درآنجا زندگی میکنند، مانند خرسهای خاکستری و راسوهای بزرگ در معرض خطر قرارگرفتهاند که باید زیستبانی این ناحیه فکری برای انقراض این حیوانات بکند.
نویسنده: زهرا بهرامی