کشور ترکیه با دارا بودن نزولات و آب کافی، در سه دهه اخیر کارهای خوبی در زمینه توسعه منابع طبیعی انجام داده و عرصه‌های منابع طبیعی آن عمدتاً سرسبز و دارای پوشش جنگلی یا مرتعی است. بر اساس آمار دولتی ترکیه، سطح جنگل‌های این کشور ۲/۲۱ میلیون هکتار می‌باشد که حدود ۲۵ درصد مساحت کشور را اشغال کرده است. از این مقدار جنگل، ۱/۱۰ میلیون هکتار به‌عنوان جنگل‌هایی با کارکرد اقتصادی، ۴/۱۰ میلیون هکتار به‌عنوان جنگل‌هایی با کارکرد اکولوژیک و ۷/۰ میلیون هکتار هم به‌عنوان جنگل‌هایی با کارکرد اجتماعی تقسیم‌بندی شده‌اند. ۶۰ درصد سطح جنگل‌های ترکیه را جنگل‌هایی با وضعیت عادی و ۴۰ درصد آن را جنگل‌های آسیب‌دیده و تخریب شده پوشش داده است. مقدار ۹۹ درصد کل جنگل‌های کشور در مالکیت دولت و یک درصد آن‌ها در مالکیت بخش خصوصی هستند. زراعت چوب
حجم سرپا چوب موجود در جنگل‌های ترکیه حدود دو میلیارد متر مکعب برآورد شده است. مقدار رویش سالانه جنگل‌های این کشور ۳/۳۶ میلیون مترمکعب در سال می‌باشد، در حالی که مجوز برداشت صادره توسط دولت مقدار ۳/۱۶ میلیون مترمکعب در سال می‌باشد که اکثراً مشتمل بر چوب‌های کم ارزش و چیپسی می‌باشند. زراعت چوب با گونه صنوبر در سال‌های اخیر گسترش خوبی در کشور ترکیه داشته است. سطح زیر کشت صنوبر در این کشور در حال حاضر حدود ۲۰۰ هزار هکتار می‌باشد که سالانه حدود ۵/۵ میلیون متر مکعب چوب از آن‌ها استحصال می‌شود. از این مقدار ۵/۳ میلیون متر مکعب در سال به مصرف صنایع چوب می‌رسد و ۲ میلیون متر مکعب نیز به‌عنوان سوخت مورد مصرف قرار می‌گیرد. قاچاق چوب نیز در این کشور رواج داشته و تأمین‌کننده ۴ – ۵ میلیون متر مکعب از نیاز بازار در سال می‌باشد. منبع دیگر تأمین چوب مورد نیاز صنایع این کشور چو‌ب‌آلات باغی هستند. همه ساله حدود ۲ تا ۳ میلیون متر مکعب از این نوع چوب مورد مصرف صنایع قرار می‌گیرد.
کشورهای پیشرو در صنعت صادرات چوب
در نهایت، واردات چوب نیز به‌عنوان یکی از منابع مهم تأمین مواد اولیه صنایع اوراق فشرده چوبی ترکیه می‌باشد که سالانه بیش از ۵/۲ میلیون متر مکعب می‌باشد. کشور ترکیه سومین واردکننده چیپس چوب جهان پس از ژاپن و چین می‌باشد. عمده واردات چیپس چوب ترکیه از کشورهای امریکا، برزیل، شیلی، کانادا و اوکراین می‌باشد.
مساحت کل جنگلداری ترکیه در پی تلاش‌ها و راه‌اندازی برنامه‌های مختلف اداره کل جنگلداری در سال گذشته به ۲۲ میلیون و ۷۴۰ هزار هکتار رسیده است. انتظار می‌رود با تداوم انجام برنامه‌های فوق این میزان سال آینده به ۱۱/۲۳ میلیون، در سال ۲۰۲۲ میلادی به ۲۴/۲۳ میلیون و در سال ۲۰۲۳ نیز به ۴/۲۳ میلیون هکتار افزایش یابد. بر اساس طرح اداره کل جنگلداری ترکیه همچنین ظرفیت تولید نهال و بذر هر سال افزایش یافته و نهال‌های تولید شده در مراکز این اداره طی ۲۰۲۱-۲۰۲۳ در مساحت حدود ۳۵ هزار هکتار کاشته خواهد شد. منابع جنگلی ترکیه در طول سال‌های ۱۹۷۳- ۲۰۱۹ میلادی حدود ۷۴۴ میلیون متر مکعب افزایش یافته است. فعالیت‌های طرح جنگلداری در راستای این چشم انداز و با استفاده از روش‌های مختلف توسط اداره کل جنگلداری ترکیه همچنان ادامه دارد.
نویسنده: اعظم داودی
